庄子·外篇·天运

庄子·外篇·天运原文：

“天其运乎？地其处乎？日月其争于所乎？孰主张是？孰维纲是？孰居无事推而行是？意者其有机缄而不得已乎？意者其运转而不能自止邪？云者为雨乎？雨者为云乎？孰隆施是？孰居无事淫乐而劝是？风起北方，一西一东，有上仿徨。孰嘘吸是？孰居无事而披拂是？敢问何故？”巫咸袑曰：“来，吾语女。天有六极五常，帝王顺之则治，逆之则凶。九洛之事，治成德备，临照下土，天下戴之，此谓上皇。”[1] 

商大宰荡问仁于庄子。庄子曰：“虎狼，仁也。”曰：“何谓也？”庄子曰：“父子相亲，何为不仁！”曰：“请问至仁。”庄子曰：“至仁无亲。”大宰曰：“荡闻之，无亲则不爱，不爱则不孝。谓至仁不孝，可乎？”庄子曰：“不然，夫至仁尚矣，孝固不足以言之。此非过孝之言也，不及孝之言也。夫南行者至于郢，北面而不见冥山，是何也？则去之远也。故曰：以敬孝易，以爱孝难；以爱孝易，而忘亲难；忘亲易，使亲忘我难；使亲忘我易，兼忘天下难；兼忘天下易，使天下兼忘我难。夫德遗尧、舜而不为也，利泽施于万世，天下莫知也，岂直大息而言仁孝乎哉！夫孝悌仁义，忠信贞廉，此皆自勉以役其德者也，不足多也。故曰：至贵，国爵并焉；至富，国财并焉；至愿，名誉并焉。是以道不渝。”

北门成问于黄帝曰：“帝张咸池之乐于洞庭之野，吾始闻之惧，复闻之怠，卒闻之而惑，荡荡默默，乃不自得。”帝曰：“汝殆其然哉！吾奏之以人，徵之以天，行之以礼义，建之以大清。夫至乐者，先应之以人事，顺之以天理，行之以五德，应之以自然。然后调理四时，太和万物。四时迭起，万物循生。一盛一衰，文武伦经。一清一浊，阴阳调和，流光其声。蛰虫始作，吾惊之以雷霆。其卒无尾，其始无首。一死一生，一偾一起，所常无穷，而一不可待。汝故惧也。吾又奏之以阴阳之和，烛之以日月之明。其声能短能长，能柔能刚，变化齐一，不主故常。在谷满谷，在坑满坑。涂却守神，以物为量。其声挥绰，其名高明。是故鬼神守其幽，日月星辰行其纪。吾止之于有穷，流之于无止。子欲虑之而不能知也，望之而不能见也，逐之而不能及也。傥然立于四虚之道，倚于槁梧而吟：‘目知穷乎所欲见，力屈乎所欲逐，吾既不及，已夫！’形充空虚，乃至委蛇。汝委蛇，故怠。吾又奏之以无怠之声，调之以自然之命。故若混逐丛生，林乐而无形，布挥而不曳，幽昏而无声。动于无方，居于窈冥，或谓之死，或谓之生；或谓之实，或谓之荣。行流散徙，不主常声。世疑之，稽于圣人。圣也者，达于情而遂于命也。天机不张而五官皆备。此之谓天乐，无言而心说。故有焱氏为之颂曰：‘听之不闻其声，视之不见其形，充满天地，苞裹六极。’汝欲听之而无接焉，而故惑也。乐也者，始于惧，惧故祟；吾又次之以怠，怠故遁；卒之于惑，惑故愚；愚故道，道可载而与之俱也。”

孔子西游于卫，颜渊问师金曰：“以夫子之行为奚如？”师金曰：“惜乎！而夫子其穷哉！”颜渊曰：“何也？”师金曰：“夫刍狗之未陈也，盛以箧衍，巾以文绣，尸祝齐戒以将之。及其已陈也，行者践其首脊，苏者取而爨之而已。将复取而盛以箧衍，巾以文绣，游居寝卧其下，彼不得梦，必且数眯焉。今而夫子亦取先王已陈刍狗，聚弟子游居寝卧其下。故伐树于宋，削迹于卫，穷于商周，是非其梦邪？围于陈蔡之间，七日不火食，死生相与邻，是非其眯邪？夫水行莫如用舟，而陆行莫如用车。以舟之可行于水也，而求推之于陆，则没世不行寻常。古今非水陆与？周鲁非舟车与？今蕲行周于鲁，是犹推舟于陆也！劳而无功，身必有殃。彼未知夫无方之传，应物而不穷者也。且子独不见夫桔槔者乎？引之则俯，舍之则仰。彼，人之所引，非引人者也。故俯仰而不得罪于人。故夫三皇五帝之礼义法度，不矜于同而矜于治。故譬三皇五帝之礼义法度，其犹蒩梨橘柚邪！其味相反而皆可于口。故礼义法度者，应时而变者也。今取猨狙而衣以周公之服，彼必龄啮挽裂，尽去而后慊。观古今之异，犹猨狙之异乎周公也。故西施病心而颦其里，其里之丑人见之而美之，归亦捧心而颦其里。其里之富人见之，坚闭门而不出；贫人见之，挈妻子而去之走。彼知颦美而不知颦之所以美。惜乎，而夫子其穷哉！”

孔子行年五十有一而不闻道，乃南之沛见老聃。老聃曰：“子来乎？吾闻子，北方之贤者也！子亦得道乎？”孔子曰：“未得也。”老子曰：“子恶乎求之哉？”曰：“吾求之于度数，五年而未得也。”老子曰：“子又恶乎求之哉？”曰：“吾求之于阴阳，十有二年而未得也。”老子曰：“然，使道而可献，则人莫不献之于其君；使道而可进，则人莫不进之于其亲；使道而可以告人，则人莫不告其兄弟；使道而可以与人，则人莫不与其子孙。然而不可者，无它也，中无主而不止，外无正而不行。由中出者，不受于外，圣人不出；由外入者，无主于中，圣人不隐。名，公器也，不可多取。仁义，先王之蘧庐也，止可以一宿而不

可久处。觏而多责。古之至人，假道于仁，托宿于义，以游逍遥之虚，食于苟简之田，立于不贷之圃。逍遥，无为也；苟简，易养也；不贷，无出也。古者谓是采真之游。以富为是者，不能让禄；以显为是者，不能让名。亲权者，不能与人柄，操之则栗，舍之则悲，而一无所鉴，以窥其所不休者，是天之戮民也。怨、恩、取、与、谏、教、生杀八者，正之器也，唯循大变无所湮者为能用之。故曰：正者，正也。其心以为不然者，天门弗开矣。”

孔子见老聃而语仁义。老聃曰：“夫播糠眯目，则天地四方易位矣；蚊虻囋肤，则通昔不寐矣。夫仁义憯然，乃愤吾心，乱莫大焉。吾子使天下无失其朴，吾子亦放风而动，总德而立矣！又奚杰然若负建鼓而求亡子者邪！夫鹄不日浴而白，乌不日黔而黑。黑白之朴，不足以为辩；名誉之观，不足以为广。泉涸，鱼相与处于陆，相呴以湿，相濡以沫，不若相忘于江湖。”

孔子见老聃归，三日不谈。弟子问曰：“夫子见老聃，亦将何规哉？”孔子曰：“吾乃今于是乎见龙。龙，合而成体，散而成章，乘乎云气而养乎阴阳。予口张而不能脋。予又何规老聃哉？”子贡曰：“然则人固有尸居而龙见，雷声而渊默，发动如天地者乎？赐亦可得而观乎？”遂以孔子声见老聃。老聃方将倨堂而应，微曰：“予年运而往矣，子将何以戒我乎？”子贡曰：“夫三皇五帝之治天下不同，其系声名一也。而先生独以为非圣人，如何哉？”老聃曰：“小子少进！子何以谓不同？”对曰：“尧授舜，舜授禹。禹用力而汤用兵，文王顺纣而不敢逆，武王逆纣而不肯顺，故曰不同。”老聃曰：“小子少进，余语汝三皇五帝之治天下：黄帝之治天下，使民心一。民有其亲死不哭而民不非也。尧之治天下，使民心亲。民有为其亲杀其杀而民不非也。舜之治天下，使民心竞。民孕妇十月生子，子生五月而能言，不至乎孩而始谁，则人始有夭矣。禹之治天下，使民心变，人有心而兵有顺，杀盗非杀人。自为种而‘天下’耳。是以天下大骇，儒墨皆起。其作始有伦，而今乎妇女，何言哉！余语汝：三皇五帝之治天下，名曰治之，而乱莫甚焉。三皇之知，上悖日月之明，下睽山川之精，中堕四时之施。其知惨于蛎虿之尾，鲜规之兽，莫得安其性命之情者，而犹自以为圣人，不可耻乎？其无耻也！”子贡蹴蹴然立不安。

孔子谓老聃曰：“丘治《诗》、《书》、《礼》、《乐》、《易》、《春秋》六经，自以为久矣，孰知其故矣，以奸者七十二君，论先王之道而明周、召之迹，一君无所钩用。甚矣！夫人之难说也？道之难明邪？”老子曰：“幸矣，子之不遇治世之君！夫六经，先王之陈迹也，岂其所以迹哉！今子之所言，犹迹也。夫迹，履之所出，而迹岂履哉！夫白鶂之相视，眸子不运而风化；虫，雄鸣于上风，雌应于下风而风化。类自为雌雄，故风化。性不可易，命不可变，时不可止，道不可壅。苟得于道，无自而不可；失焉者，无自而可。”孔子不出三月，复见，曰：“丘得之矣。乌鹊孺，

鱼傅沫，细要者化，有弟而兄啼。久矣，夫丘不与化为人！不与化为人，安能化人。”老子曰：“可，丘得之矣！

问君能有几多愁恰似一江春水向东流
人归山郭暗，雁下芦洲白
绿竹半含箨，新梢才出墙
禁里疏钟官舍晚，省中啼鸟吏人稀
待到重阳日，还来就菊花
力田已告成，计日宜收藏
问世间，情为何物，直教生死相许
絮影苹香，春在无人处
夜深知雪重，时闻折竹声
无可奈何花落去，似曾相识燕归来

庄子·外篇·天运拼音解读：

“tiān qí yùn hū？dì qí chù hū？rì yuè qí zhēng yú suǒ hū？shú zhǔ zhāng shì？shú wéi gāng shì？shú jū wú shì tuī ér xíng shì？yì zhě qí yǒu jī jiān ér bù dé yǐ hū？yì zhě qí yùn zhuàn ér bù néng zì zhǐ xié？yún zhě wèi yǔ hū？yǔ zhě wèi yún hū？shú lóng shī shì？shú jū wú shì yín lè ér quàn shì？fēng qǐ běi fāng，yī xī yī dōng，yǒu shàng fǎng huáng。shú xū xī shì？shú jū wú shì ér pī fú shì？gǎn wèn hé gù？”wū xián shào yuē：“lái，wú yǔ nǚ。tiān yǒu liù jí wǔ cháng，dì wáng shùn zhī zé zhì，nì zhī zé xiōng。jiǔ luò zhī shì，zhì chéng dé bèi，lín zhào xià tǔ，tiān xià dài zhī，cǐ wèi shàng huáng。”[1] 

shāng dà zǎi dàng wèn rén yú zhuāng zi。zhuāng zǐ yuē：“hǔ láng，rén yě。”yuē：“hé wèi yě？”zhuāng zǐ yuē：“fù zǐ xiāng qīn，hé wéi bù rén！”yuē：“qǐng wèn zhì rén。”zhuāng zǐ yuē：“zhì rén wú qīn。”dà zǎi yuē：“dàng wén zhī，wú qīn zé bù ài，bù ài zé bù xiào。wèi zhì rén bù xiào，kě hū？”zhuāng zǐ yuē：“bù rán，fū zhì rén shàng yǐ，xiào gù bù zú yǐ yán zhī。cǐ fēi guò xiào zhī yán yě，bù jí xiào zhī yán yě。fū nán xíng zhě zhì yú yǐng，běi miàn ér bú jiàn míng shān，shì hé yě？zé qù zhī yuǎn yě。gù yuē：yǐ jìng xiào yì，yǐ ài xiào nán；yǐ ài xiào yì，ér wàng qīn nán；wàng qīn yì，shǐ qīn wàng wǒ nán；shǐ qīn wàng wǒ yì，jiān wàng tiān xià nán；jiān wàng tiān xià yì，shǐ tiān xià jiān wàng wǒ nán。fū dé yí yáo、shùn ér bù wéi yě，lì zé shī yú wàn shì，tiān xià mò zhī yě，qǐ zhí dà xī ér yán rén xiào hū zāi！fū xiào tì rén yì，zhōng xìn zhēn lián，cǐ jiē zì miǎn yǐ yì qí dé zhě yě，bù zú duō yě。gù yuē：zhì guì，guó jué bìng yān；zhì fù，guó cái bìng yān；zhì yuàn，míng yù bìng yān。shì yǐ dào bù yú。”

běi mén chéng wèn yú huáng dì yuē：“dì zhāng xián chí zhī lè yú dòng tíng zhī yě，wú shǐ wén zhī jù，fù wén zhī dài，zú wén zhī ér huò，dàng dàng mò mò，nǎi bù zì dé。”dì yuē：“rǔ dài qí rán zāi！wú zòu zhī yǐ rén，zhēng zhī yǐ tiān，xíng zhī yǐ lǐ yì，jiàn zhī yǐ dà qīng。fū zhì lè zhě，xiān yīng zhī yǐ rén shì，shùn zhī yǐ tiān lǐ，xíng zhī yǐ wǔ dé，yīng zhī yǐ zì rán。rán hòu tiáo lǐ sì shí，tài hé wàn wù。sì shí dié qǐ，wàn wù xún shēng。yī shèng yī shuāi，wén wǔ lún jīng。yī qīng yī zhuó，yīn yáng tiáo hé，liú guāng qí shēng。zhé chóng shǐ zuò，wú jīng zhī yǐ léi tíng。qí zú wú wěi，qí shǐ wú shǒu。yī sǐ yī shēng，yī fèn yì qǐ，suǒ cháng wú qióng，ér yī bù kě dài。rǔ gù jù yě。wú yòu zòu zhī yǐ yīn yáng zhī hé，zhú zhī yǐ rì yuè zhī míng。qí shēng néng duǎn néng zhǎng，néng róu néng gāng，biàn huà qí yī，bù zhǔ gù cháng。zài gǔ mǎn gǔ，zài kēng mǎn kēng。tú què shǒu shén，yǐ wù wèi liàng。qí shēng huī chuò，qí míng gāo míng。shì gù guǐ shén shǒu qí yōu，rì yuè xīng chén xíng qí jì。wú zhǐ zhī yú yǒu qióng，liú zhī yú wú zhǐ。zi yù lǜ zhī ér bù néng zhī yě，wàng zhī ér bù néng jiàn yě，zhú zhī ér bù néng jí yě。tǎng rán lì yú sì xū zhī dào，yǐ yú gǎo wú ér yín：‘mù zhī qióng hū suǒ yù jiàn，lì qū hū suǒ yù zhú，wú jì bù jí，yǐ fū！’xíng chōng kōng xū，nǎi zhì wēi yí。rǔ wēi yí，gù dài。wú yòu zòu zhī yǐ wú dài zhī shēng，diào zhī yǐ zì rán zhī mìng。gù ruò hùn zhú cóng shēng，lín lè ér wú xíng，bù huī ér bù yè，yōu hūn ér wú shēng。dòng yú wú fāng，jū yú yǎo míng，huò wèi zhī sǐ，huò wèi zhī shēng；huò wèi zhī shí，huò wèi zhī róng。xíng liú sàn xǐ，bù zhǔ cháng shēng。shì yí zhī，jī yú shèng rén。shèng yě zhě，dá yú qíng ér suì yú mìng yě。tiān jī bù zhāng ér wǔ guān jiē bèi。cǐ zhī wèi tiān lè，wú yán ér xīn shuō。gù yǒu yàn shì wèi zhī sòng yuē：‘tīng zhī bù wén qí shēng，shì zhī bú jiàn qí xíng，chōng mǎn tiān dì，bāo guǒ liù jí。’rǔ yù tīng zhī ér wú jiē yān，ér gù huò yě。lè yě zhě，shǐ yú jù，jù gù suì；wú yòu cì zhī yǐ dài，dài gù dùn；zú zhī yú huò，huò gù yú；yú gù dào，dào kě zài ér yǔ zhī jù yě。”

kǒng zǐ xī yóu yú wèi，yán yuān wèn shī jīn yuē：“yǐ fū zǐ zhī xíng wéi xī rú？”shī jīn yuē：“xī hū！ér fū zǐ qí qióng zāi！”yán yuān yuē：“hé yě？”shī jīn yuē：“fū chú gǒu zhī wèi chén yě，shèng yǐ qiè yǎn，jīn yǐ wén xiù，shī zhù qí jiè yǐ jiāng zhī。jí qí yǐ chén yě，xíng zhě jiàn qí shǒu jí，sū zhě qǔ ér cuàn zhī ér yǐ。jiāng fù qǔ ér shèng yǐ qiè yǎn，jīn yǐ wén xiù，yóu jū qǐn wò qí xià，bǐ bù dé mèng，bì qiě shù mī yān。jīn ér fū zǐ yì qǔ xiān wáng yǐ chén chú gǒu，jù dì zǐ yóu jū qǐn wò qí xià。gù fá shù yú sòng，xuē jī yú wèi，qióng yú shāng zhōu，shì fēi qí mèng xié？wéi yú chén cài zhī jiān，qī rì bù huǒ shí，sǐ shēng xiàng yǔ lín，shì fēi qí mī xié？fū shuǐ xíng mò rú yòng zhōu，ér lù xíng mò rú yòng chē。yǐ zhōu zhī kě xíng yú shuǐ yě，ér qiú tuī zhī yú lù，zé mò shì bù xíng xún cháng。gǔ jīn fēi shuǐ lù yǔ？zhōu lǔ fēi zhōu chē yǔ？jīn qí xíng zhōu yú lǔ，shì yóu tuī zhōu yú lù yě！láo ér wú gōng，shēn bì yǒu yāng。bǐ wèi zhī fū wú fāng zhī chuán，yìng wù ér bù qióng zhě yě。qiě zi dú bú jiàn fū jié gāo zhě hū？yǐn zhī zé fǔ，shě zhī zé yǎng。bǐ，rén zhī suǒ yǐn，fēi yǐn rén zhě yě。gù fǔ yǎng ér bù dé zuì yú rén。gù fū sān huáng wǔ dì zhī lǐ yì fǎ dù，bù jīn yú tóng ér jīn yú zhì。gù pì sān huáng wǔ dì zhī lǐ yì fǎ dù，qí yóu zū lí jú yòu xié！qí wèi xiāng fǎn ér jiē kě yú kǒu。gù lǐ yì fǎ dù zhě，yìng shí ér biàn zhě yě。jīn qǔ yuán jū ér yī yǐ zhōu gōng zhī fú，bǐ bì líng niè wǎn liè，jǐn qù ér hòu qiàn。guān gǔ jīn zhī yì，yóu yuán jū zhī yì hū zhōu gōng yě。gù xī shī bìng xīn ér pín qí lǐ，qí lǐ zhī chǒu rén jiàn zhī ér měi zhī，guī yì pěng xīn ér pín qí lǐ。qí lǐ zhī fù rén jiàn zhī，jiān bì mén ér bù chū；pín rén jiàn zhī，qiè qī zǐ ér qù zhī zǒu。bǐ zhī pín měi ér bù zhī pín zhī suǒ yǐ měi。xī hū，ér fū zǐ qí qióng zāi！”

kǒng zǐ xíng nián wǔ shí yǒu yī ér bù wén dào，nǎi nán zhī pèi jiàn lǎo dān。lǎo dān yuē：“zi lái hū？wú wén zi，běi fāng zhī xián zhě yě！zi yì dé dào hū？”kǒng zǐ yuē：“wèi de yě。”lǎo zǐ yuē：“zi è hū qiú zhī zāi？”yuē：“wú qiú zhī yú dù shù，wǔ nián ér wèi de yě。”lǎo zǐ yuē：“zi yòu è hū qiú zhī zāi？”yuē：“wú qiú zhī yú yīn yáng，shí yǒu èr nián ér wèi de yě。”lǎo zǐ yuē：“rán，shǐ dào ér kě xiàn，zé rén mò bù xiàn zhī yú qí jūn；shǐ dào ér kě jìn，zé rén mò bù jìn zhī yú qí qīn；shǐ dào ér kě yǐ gào rén，zé rén mò bù gào qí xiōng dì；shǐ dào ér kě yǐ yú rén，zé rén mò bù yǔ qí zǐ sūn。rán ér bù kě zhě，wú tā yě，zhōng wú zhǔ ér bù zhǐ，wài wú zhèng ér bù xíng。yóu zhōng chū zhě，bù shòu yú wài，shèng rén bù chū；yóu wài rù zhě，wú zhǔ yú zhōng，shèng rén bù yǐn。míng，gōng qì yě，bù kě duō qǔ。rén yì，xiān wáng zhī qú lú yě，zhǐ kě yǐ yī xiǔ ér bù

kě jiǔ chù。gòu ér duō zé。gǔ zhī zhì rén，jiǎ dào yú rén，tuō sù yú yì，yǐ yóu xiāo yáo zhī xū，shí yú gǒu jiǎn zhī tián，lì yú bù dài zhī pǔ。xiāo yáo，wú wéi yě；gǒu jiǎn，yì yǎng yě；bù dài，wú chū yě。gǔ zhě wèi shì cǎi zhēn zhī yóu。yǐ fù wéi shì zhě，bù néng ràng lù；yǐ xiǎn wéi shì zhě，bù néng ràng míng。qīn quán zhě，bù néng yú rén bǐng，cāo zhī zé lì，shě zhī zé bēi，ér yī wú suǒ jiàn，yǐ kuī qí suǒ bù xiū zhě，shì tiān zhī lù mín yě。yuàn、ēn、qǔ、yǔ、jiàn、jiào、shēng shā bā zhě，zhèng zhī qì yě，wéi xún dà biàn wú suǒ yān zhě wèi néng yòng zhī。gù yuē：zhèng zhě，zhèng yě。qí xīn yǐ wéi bù rán zhě，tiān mén fú kāi yǐ。”

kǒng zǐ jiàn lǎo dān ér yǔ rén yì。lǎo dān yuē：“fū bō kāng mǐ mù，zé tiān dì sì fāng yì wèi yǐ；wén méng zá fū，zé tōng xī bù mèi yǐ。fū rén yì cǎn rán，nǎi fèn wú xīn，luàn mò dà yān。wú zi shǐ tiān xià wú shī qí pǔ，wú zi yì fàng fēng ér dòng，zǒng dé ér lì yǐ！yòu xī jié rán ruò fù jiàn gǔ ér qiú wáng zi zhě xié！fū gǔ bù rì yù ér bái，wū bù rì qián ér hēi。hēi bái zhī pǔ，bù zú yǐ wéi biàn；míng yù zhī guān，bù zú yǐ wéi guǎng。quán hé，yú xiāng yǔ chǔ yú lù，xiāng xǔ yǐ shī，xiāng rú yǐ mò，bù ruò xiāng wàng yú jiāng hú。”

kǒng zǐ jiàn lǎo dān guī，sān rì bù tán。dì zǐ wèn yuē：“fū zǐ jiàn lǎo dān，yì jiāng hé guī zāi？”kǒng zǐ yuē：“wú nǎi jīn yú shì hū jiàn lóng。lóng，hé ér chéng tǐ，sàn ér chéng zhāng，chéng hū yún qì ér yǎng hū yīn yáng。yǔ kǒu zhāng ér bù néng xie。yǔ yòu hé guī lǎo dān zāi？”zǐ gòng yuē：“rán zé rén gù yǒu shī jū ér lóng jiàn，léi shēng ér yuān mò，fā dòng rú tiān dì zhě hū？cì yì kě dé ér guān hū？”suì yǐ kǒng zǐ shēng jiàn lǎo dān。lǎo dān fāng jiāng jù táng ér yīng，wēi yuē：“yǔ nián yùn ér wǎng yǐ，zǐ jiāng hé yǐ jiè wǒ hū？”zǐ gòng yuē：“fū sān huáng wǔ dì zhī zhì tiān xià bù tóng，qí xì shēng míng yī yě。ér xiān shēng dú yǐ wéi fēi shèng rén，rú hé zāi？”lǎo dān yuē：“xiǎo zi shǎo jìn！zi hé yǐ wèi bù tóng？”duì yuē：“yáo shòu shùn，shùn shòu yǔ。yǔ yòng lì ér tāng yòng bīng，wén wáng shùn zhòu ér bù gǎn nì，wǔ wáng nì zhòu ér bù kěn shùn，gù yuē bù tóng。”lǎo dān yuē：“xiǎo zi shǎo jìn，yú yǔ rǔ sān huáng wǔ dì zhī zhì tiān xià：huáng dì zhī zhì tiān xià，shǐ mín xīn yī。mín yǒu qí qīn sǐ bù kū ér mín bù fēi yě。yáo zhī zhì tiān xià，shǐ mín xīn qīn。mín yǒu wéi qí qīn shā qí shā ér mín bù fēi yě。shùn zhī zhì tiān xià，shǐ mín xīn jìng。mín yùn fù shí yuè shēng zǐ，zi shēng wǔ yuè ér néng yán，bù zhì hū hái ér shǐ shuí，zé rén shǐ yǒu yāo yǐ。yǔ zhī zhì tiān xià，shǐ mín xīn biàn，rén yǒu xīn ér bīng yǒu shùn，shā dào fēi shā rén。zì wèi zhǒng ér‘tiān xià’ěr。shì yǐ tiān xià dà hài，rú mò jiē qǐ。qí zuò shǐ yǒu lún，ér jīn hū fù nǚ，hé yán zāi！yú yǔ rǔ：sān huáng wǔ dì zhī zhì tiān xià，míng yuē zhì zhī，ér luàn mò shén yān。sān huáng zhī zhī，shàng bèi rì yuè zhī míng，xià kuí shān chuān zhī jīng，zhōng duò sì shí zhī shī。qí zhī cǎn yú lì chài zhī wěi，xiān guī zhī shòu，mò de ān qí xìng mìng zhī qíng zhě，ér yóu zì yǐ wéi shèng rén，bù kě chǐ hū？qí wú chǐ yě！”zǐ gòng cù cù rán lì bù ān。

kǒng zǐ wèi lǎo dān yuē：“qiū zhì《shī》、《shū》、《lǐ》、《lè》、《yì》、《chūn qiū》liù jīng，zì yǐ wéi jiǔ yǐ，shú zhī qí gù yǐ，yǐ jiān zhě qī shí èr jūn，lùn xiān wáng zhī dào ér míng zhōu、zhào zhī jī，yī jūn wú suǒ gōu yòng。shén yǐ！fū rén zhī nán shuō yě？dào zhī nán míng xié？”lǎo zǐ yuē：“xìng yǐ，zi zhī bù yù zhì shì zhī jūn！fū liù jīng，xiān wáng zhī chén jī yě，qǐ qí suǒ yǐ jī zāi！jīn zi zhī suǒ yán，yóu jī yě。fū jī，lǚ zhī suǒ chū，ér jī qǐ lǚ zāi！fū bái yì zhī xiāng shì，móu zǐ bù yùn ér fēng huà；chóng，xióng míng yú shàng fēng，cí yīng yú xià fēng ér fēng huà。lèi zì wèi cí xióng，gù fēng huà。xìng bù kě yì，mìng bù kě biàn，shí bù kě zhǐ，dào bù kě yōng。gǒu dé yú dào，wú zì ér bù kě；shī yān zhě，wú zì ér kě。”kǒng zǐ bù chū sān yuè，fù jiàn，yuē：“qiū dé zhī yǐ。wū què rú，

yú fù mò，xì yào zhě huà，yǒu dì ér xiōng tí。jiǔ yǐ，fū qiū bù yǔ huà wéi rén！bù yǔ huà wéi rén，ān néng huà rén。”lǎo zǐ yuē：“kě，qiū dé zhī yǐ！

wèn jūn néng yǒu jǐ duō chóu qià sì yī jiāng chūn shuǐ xiàng dōng liú
rén guī shān guō àn，yàn xià lú zhōu bái
lǜ zhú bàn hán tuò，xīn shāo cái chū qiáng
jìn lǐ shū zhōng guān shě wǎn，shěng zhōng tí niǎo lì rén xī
dài dào chóng yáng rì，hái lái jiù jú huā
lì tián yǐ gào chéng，jì rì yí shōu cáng
wèn shì jiān，qíng wèi hé wù，zhí jiào shēng sǐ xiāng xǔ
xù yǐng píng xiāng，chūn zài wú rén chù
yè shēn zhì xuě zhòng，shí wén zhé zhú shēng
wú kě nài hé huā luò qù，sì céng xiāng shí yàn guī lái
※提示：拼音为程序生成，因此多音字的拼音可能不准确。

相关翻译

（鲍宣妻、王霸妻、姜诗妻、周郁妻、曹世叔妻、乐羊子妻、程文矩妻、孝女曹娥、吴许升妻、袁隗妻、庞淯母、刘长卿妻、皇甫规妻、阴瑜妻、盛道妻、孝女叔先雄、董祀妻）《诗经》《尚书》论述妇女
　　交交黄鸟鸣声哀，枣树枝上停下来。是谁殉葬从穆公？子车奄息命运乖。谁不赞许好奄息，百夫之中一俊才。众人悼殉临墓穴，胆战心惊痛活埋。苍天在上请开眼，坑杀好人该不该!如若可赎代他
　　世上（先）有伯乐，然后有千里马。千里马经常有，但是伯乐不常有。所以即使有名贵的马，只是辱没在仆役的手中，（跟普通的马）一同死在槽枥之间，不以千里马著称。　　（日行）千里的马
这首诗在艺术表现上有三个特点：一是在写景叙事上的“示观”描写。所谓“示观”，就是通过艺术想象把未曾见过的事物描绘得栩栩如生，如临其境。许浑经过隋炀帝的行宫汴河亭时不由得感慨万千，浮
裴十四，是一位超尘脱俗之士。他即将离别李白而西去，诗人作这首诗赠别。 “裴叔则”，即晋朝的裴楷，尝任中书令，人称裴令公，仪容儁伟，“时人以为玉人，见者曰：‘见裴叔则如玉山上行，光映

相关赏析

从全诗来看，这首诗即以松快的旷达之语，对世间的两类追求者予以嘲讽。 首先是吝啬聚财“惜费”者，生年不足百岁，却愚蠢到怀千岁忧，以“百年”、“千年”的荒谬对接，揭示那些活得吝啬的“惜费” 者的可笑情态。
人间的事情都有更替变化，来来往往的时日形成古今。江山各处保留的名胜古迹，而今我们又可以登攀亲临。鱼梁洲因水落而露出江面，云梦泽由天寒而迷濛幽深。羊祜碑如今依然巍峨矗立，读罢碑文
这首词约作于1647（清顺治四年）三月。作者继承《楚辞》香草美人的比兴手法，以雪代指险恶的时代环境，以兰代指坚贞的志士仁人，寄托了作者深深的爱国情愫。词开头即化用南朝宋鲍照《学刘公
这首《临江仙》词大概是在公元1135年（宋高宗绍兴五年）或1136年（绍兴六年）陈与义退居青墩镇僧舍时所作，当时作者四十六或四十七岁。陈与义是洛阳人，他追忆起二十多年前的洛阳中旧游
这首《始闻秋风》不同于一般封建文人的「悲秋」之作，它是一首高亢的秋歌，表现了独特的美学观点和艺术创新的精神。

作者介绍

苏轼 苏轼（1037─1101）宋代文学家、书画家。字子瞻，号东坡居士，世称苏东坡。眉州眉山（今属四川）人。出身于有文化教养的寒门地主家庭。祖父苏序是诗人，父苏洵长于策论，母程氏亲授以书。嘉祐二年（1057）参加礼部考试，中第二名。仁宗殿试时，与其弟苏辙同科进士及第。因母丧回蜀。嘉祐六年（1061）经欧阳修推荐，应中制科第三等，被任命为大理评事签书凤翔府判官。任期满后值父丧归里。熙宁二年（1069）还朝任职，正是王安石推行新法的时期。他强调改革吏治，反对骤变。认为「慎重则必成，轻发则多败。」因意见未被采纳，请求外调，从熙宁四年（1071）起，先后任杭州通判，密州、徐州、湖州知州。每到一处，多有政绩。元丰二年（1079），御史中丞李定等人摘取苏轼诗句深文周纳，罗织罪名，以谤讪新政的罪名逮捕入狱。5个月后被贬黄州为团练副使。元丰八年（1094）哲宗立，任用司马光，废除新法。苏轼调回京都任中书舍人、翰林学士知制诰等职，由于与当政者政见不合，再次请调外任。先后任杭州、颍州、扬州知州。后迁礼部兼端明殿、翰林待读两学士。绍圣元年（1094）哲宗亲政后，苏轼又被一贬再贬，由英州、惠州，一直远放到儋州（今海南儋县）。直到元符三年（1100）徽宗即位，才遇赦北归。死于常州。宋孝宗时追谥文忠。苏轼政治上几经挫折，始终对人生和美好事物有着执着的追求。他的思想主体是儒家思想，又吸收释老思想中与儒家相通的部分，保持达观的处世态度。文学主张与欧阳修相近。要求有意而言，文以致用。重视文学的艺术价值。苏轼是北宋中期的文坛领袖，文学巨匠，唐宋八大家之一。其文纵横恣肆，其诗题材广阔，清新豪健，善用夸张、比喻，独具风格。词开豪放一派，与辛弃疾并称「苏辛」。创作以诗歌为多，计)2700余首，题材丰富多样。诗中表现了对国家命运和人民疾苦的关切，特别是对农民的同情。如《荔枝叹》、《陈季常所蓄朱陈村嫁娶图》、《五禽言》、《吴中田妇叹》等。描写自然景物的诗写得精警有新意，耐人寻味。如《有美堂暴雨》、《题西林壁》等。诗歌还反映了各地的风土人情和生活画面，无事不可入诗。写物传神，奔放灵动，触处生春，极富情韵，成一代之大观。散文成就很高，为唐宋八大家之一，谈史议政的文章气势磅礴，善于腾挪变化。叙事记游的散文既充满诗情画意，又深含理趣。《喜雨亭记》、《石钟山记》、前后《赤壁赋》是其代表作品。词作多达三百四五十首，突破了相思离别、男欢女爱的藩篱，反映社会现实生活，抒写报国爱民的情怀。「无意不可入，无事不可言」，包括对农民生活的表现。词风大多雄健激昂，顿挫排宕。语言和音律上亦有创新。「指出向上一路，而新天下耳目」。在词的发展史上开创了豪放词派。代表作品有《江城子·密州出猎》、《水调歌头·明月几时有》、《念奴娇·赤壁怀古》等。爱情词、咏物词均有佳作，表现出多样化的艺术风格。传世有《东坡全集》、《东坡乐府》。